Aktualności

Kaplica Oraczewskich w Morawicy zostanie odbudowana. Będzie to możliwe dzięki dofinansowaniu pozyskanemu przez Gminę z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, w wysokości 1 mln zł.

Warto przypomnieć, że w marcu br. Miasto i Gmina Morawica złożyło cztery wnioski na dofinansowanie odbudowy i rewitalizacji zabytkowych obiektów znajdujących się na naszym terenie ze środków budżetu państwa. Dwa z nich uzyskały dofinansowanie. Pierwszy obejmuje prace konserwatorskie przy ołtarzu bocznym świętego Józefa i świętego Antoniego w kościele parafialnym pod wezwaniem świętego Mikołaja w Lisowie, uzyskał on dofinansowanie w wysokości 200 000 złotych. Drugi przewiduje odbudowę zabytkowej Kaplicy Oraczewskich w Morawicy. W tym przypadku dofinansowanie wyniosło 1 000 000 złotych. W sumie do gminy trafi więc 1 200 000 złotych.

obecny stan Kaplicy Oraczewskich

We czwartek 27 lipca Miasto i Gmina Morawica otrzymało promesę wstępną opiewającą na 1 mln dofinansowania na odbudowę Kaplicy Oraczewskich. Kwota ta ma pokryć 98% kosztów związanych z pierwszym etapem odbudowy zabytku. Pozostałe 2% pokryje inwestor, w tym wypadku Parafia w Morawicy. Formalnie od momentu wydania promesy Parafia ma 12 miesięcy na uruchomienie postępowania przetargowego, w którym zostanie wyłoniony wykonawca tego zadania. W tym czasie musi zostać zakończone przygotowanie dokumentacji technicznej, którą w ramach współpracy, nieodpłatnie wykonujePolitechnika Świętokrzyska. Zespołem projektowym kieruje nasz mieszkaniec, dziekan Wydziału Architektury i Budownictwa prof. Grzegorz Świt. Prace nad dokumentacją muszą przebiegać na warunkach określonych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, który wydawał będzie decyzję zezwalającą na wykonanie robót w obrębie kaplicy. Autorkami projektu odbudowy kaplicy w branży architektonicznej są dr inż. arch. Małgorzata Doroz-Turek i mgr inż. arch. Jagoda Juruś, zaś w branży konstrukcyjnej mgr inż. Sylwia Wdowik z Katedry Konserwacji Zabytków Architektury i Urbanistyki, Wydział Budownictwa i Architektury.

 - Niezmiernie cieszy mnie, że Kaplica Oraczewskich, którą pamiętam z dzieciństwa, odzyska po tylu latach swoją świetność. Jest to wspaniała i unikatowa perła architektury, którą, jako gmina, możemy się szczycić. Niestety zniszczenia jakie dokonały się podczas II Wojny Światowej oraz niemożność odbudowy kaplicy w późniejszym czasie, doprowadziły do tego, że obecnie ten wspaniały zabytek to jedynie blady cień niegdysiejszej budowli sakralnej. Tym bardziej ważny jest fakt, że udało się pozyskać dofinansowanie, które umożliwi odbudowę świątyni i przywrócenie jej dawnego blasku.- podkreślił Burmistrz Marian Buras

Warto zaznaczyć, że przygotowywana dokumentacja projektowa będzie obejmować cały proces odbudowy, natomiast uzyskane dofinansowanie pokryje jego pierwszy etap mający na celu odbudować obiekt do stanu surowego, zamkniętego. Początkowe prace przewidują zabezpieczenie fundamentów, następnie zostaną odbudowane ściany boczne, wykonana więźba dachowa oraz pokrycie budynku z blachy, zamontowane zostaną drzwi i okna. Kolejny, drugi etap, na wykonanie którego o środki finansowe trzeba będzie dopiero starać się w przyszłości, przewiduje prace wykończeniowe wewnątrz kaplicy.

wizalizacje odbudowy kaplicy: M.Doroz-Turek, J.Juruś

Odbudowa neogotyckiej kaplicy to ogromne przedsięwzięcie, które cieszy się poparciem lokalnej społeczności. Chcąc aktywnie zaangażować się w ten projekt, mieszkańcy utworzyli Społeczny Komitet Odbudowy, któremu przewodniczy dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Morawicy Jacek Kuzia.

Kaplica przed zniszczeniem, rok 1938

Kaplica zniszczona w 1945r., fotografia z 1984 r.

Zabytkowa neogotycka kaplica pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny pochodzi z 1840 roku, usytuowana jest w pobliżu kościoła parafialnego.Została ufundowana przez Hortensję z Wielopolskich Oraczewską i Fryderykę hrabinę Wielopolską. Zaprojektował ją architekt Friedrich August Stüler. Kaplica pełniła funkcje religijne do czasu II wojny światowej, przez pewien czas mając nawet rangę kościoła filialnego. Podczas bitwy o Morawicę w dniu 15 stycznia 1945 roku została ostrzelana przez radziecką artylerię, ponieważ umieszczony był w niej niemiecki punkt obserwacyjny. Odłamki pocisków uszkodziły ołtarz główny razem ze znajdującym się w nim obrazem Niepokalanego Poczęcia. Obiekt z uszkodzonym dachem niszczał poddawany wpływom czynników atmosferycznych, nie został odbudowany po wojnie ze względu na brak zgody ówczesnych władz komunistycznych. Obecnie kaplica znajduje się w stanie trwałej ruiny. Choć zniszczona, była jednak przyczynkiem do powstania w Morawicy Kalwarii Świętokrzyskiej. Niedawno powstała społeczna inicjatywa mieszkańców utworzona przez proboszcza ks. Jana Ciszka, która postawiła sobie za cel przywrócenie dawnego blasku kaplicy górującej nad Morawicą.

E.Tarach